Punktualnie w południe 10 maja, w Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego rozpoczęło się uroczyste posiedzenie Senatu UJ, odbywające się z okazji Jubileuszu 650-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Uroczystość, którą swoją obecnością zaszczycili Prezydent RP Bronisław Komorowski oraz minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Lena Barbara Kolarska-Bobińska, rozpoczęła się odśpiewaniem przez Chór Akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego pieśni „Gaude Mater Polonia".

Witając wszystkich zebranych Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dr hab. med. Wojciech Nowak stwierdził, że „wielki Jubileusz 650-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego stanowi dla nas wszystkich swoiste przesłanie. 650 lat temu król Kazimierz III Wielki, fundując w 1364 roku Akademię Krakowską, wprowadził Polskę, kształcącą studentów własnych i przyjezdnych, do wspólnej Europy – Europy wiedzy. Dzięki mądrym decyzjom oświeconego króla staliśmy się pierwszym w tej części Europy – i jednym z nielicznych na całym kontynencie – ośrodków uniwersyteckich, a nasze niewielkie wówczas miasto Kraków, położone niemal na obrzeżach Europy, zyskało zaszczytny status miasta uniwersyteckiego. Była to świetnie zrealizowana, genialna wizja króla Kazimierza Wielkiego – przeobrazić Polskę nie tylko w „murowaną", ale przede wszystkim w „mądrą". Rektor przypomniał, że „dwadzieścia pięć lat temu Polska odzyskała wolność po latach komunistycznego reżimu, a przed dziesięciu laty nasz kraj został członkiem Unii Europejskiej", a obecna sytuacja naszego kraju to „ostateczne spełnienie wizji Kazimierza Wielkiego: wolna Polska we wspólnej Europie". Mówiąc o przyszłości, Magnificus stwierdził, że „XXI wiek to ogromne wyzwanie dla Uniwersytetu: utrzymanie i rozwój potencjału badawczego, wyraźna obecność w europejskiej przestrzeni badawczej, wykorzystanie pakietu szans ze „Strategii Europa 2020". To również – w sferze badań naukowych – potrzeba zmian w sposobie podejścia do planowania, a zwłaszcza do wykorzystania wyników tych badań".

Przemówienie JM Rektora UJ

Prezydent RP w swoim wystąpieniu skupił się na znaczeniu dewizy "Plus ratio quam vis" dla życia społecznego i stosunków między państwami.

Stwierdził, że, jak zachęca do tego odśpiewana właśnie pieśń „Gaude Mater Polonia" (Ciesz się, Matko Polsko), wszyscy powinni odczuwać dziś radość, bo ta rocznica jest źródłem dumy i nadziei na przyszłość. Przypomniał, że Uniwersytet w swojej historii przeżywał trudne czasy upadku, ale także wielkości, w czasach niewoli zastępował funkcjonowanie państwa i narodu. Dzięki niemu, to w Krakowie, tętniła kultura i nauka polska oraz podtrzymywana była nadzieja na odbudowanie państwa.

Przesłanie jakie od zawsze niósł Uniwersytet, że rozum jest ważniejszy od siły to wezwanie i przeświadczenie aktualne i dziś. we współczesnym świecie ważne jest, aby zwiększać zasoby mądrości, a nie tylko siły, które nigdy nie mogą stać przed rozumem.

Prezydent zauważył, że Polska była umocniła swoją obecną europejską tożsamość, a jednym ze źródeł tego sukcesu jest mądra inwestycja króla Kazimierza Wielkiego. Dzięki jego fundacji granica zachodniego świata i europejskiej cywilizacji, w której panowało przekonanie o pierwszeństwie mądrości przed siłą przesunęła się na wschód. Prezydent przypomniał swoje słowa wypowiedziane podczas niedawnych obchodów święta Konstytucji 3-go maja, że nie ma wolności bez nowoczesności. Wtedy, w XVIII wieku polskie marzenia o nowoczesnym państwie zostały zabite przez brutalną siłę, rosyjską interwencję. Nawiązał w ten sposób do obecnej sytuacji na Ukrainie i dążeniu ukraińskiego społeczeństwa do włączenia się w krąg krajów europejskich. W tym kontekście słowa o tym, że to nie siła decyduje o rozwoju świata, ale to, co logiczne, mądre i stwarzające leprze perspektywy nabierają dodatkowego sensu i znaczenia.

Prezydent życzył Uniwersytetowi mądrości, która buduje siłę Polski i stanowi wzór, który powinni wszyscy naśladować.

Rektor UJ, prof. Wojciech Nowak wręczył prezydentowi Komorowskiemu specjalny album zawierający dokumenty, które wyszukał w Archiwum UJ jego dyrektor prof. Krzysztof Ożóg, a dotyczące studiów pradziadka Prezydenta w Uniwersytecie Jagiellońskim.

Rektor odczytał List przesłany z okazji Jubileuszu przez Franciszka I, w którym obecny papież przypomniał słowa Jana Pawła II, skierowane do Uniwersytetu.

W uroczystym posiedzeniu Senatu UJ uczestniczył także przewodniczący Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso, który z rąk Rektora UJ otrzymał złoty medal "Plus Ratio Quam Vis" ("Więcej znaczy rozum niż siła"). Medal został przyznany jako uhonorowanie przewodniczącego KE za jego dokonania na rzecz wspólnej Europy. W minionych latach złoty medal "Plus Ratio Quam Vis", otrzymali m.in. Jan Paweł II i były prezydent Francji Valery Giscard d'Estaing. Laudację dla José Manuela Durão Barroso wygłosił prof. dr hab. Karol Musioł, rektor UJ poprzedniej kadencji.

Adresy okolicznościowe wygłosili:

Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. dr hab. Lena Kolarska-Bobińska,
reprezentant gości międzynarodowych: prof. Stephen C. Dunnett (Vice-Provost for International Education University of Buffalo),
przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, prof. dr hab. Wiesław Banyś,
przewodniczący Samorządu Studentów UJ, Dawid Kolenda.
Następnie Pan Marek Sowa – Marszałek Województwa Małopolskiego oraz Pan Kazimierz Barczyk – Przewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego wręczyli, na ręce Rektora UJ, prof. dr. hab. med. Wojciecha Nowaka, Złoty Medal Honorowy za Zasługi Uniwersytetu Jagiellońskiego dla Województwa Małopolskiego.

Nie były to jedyne doniosłe momenty uroczystości w Auditorium Maximum. Tytuły doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego otrzymali:

laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii w 1988 r. prof. Robert Hubner

oraz

profesor nauk ekonomicznych, teoretyk zarządzania prof. Witold Kieżun.

Prof. Huber został doceniony m.in. za niezwykle znaczące w skali międzynarodowej osiągnięcia naukowe, w tym: wyjaśnienie na poziomie atomowym funkcjonowania aparatu fotosyntezy odpowiedzialnego za podtrzymanie życia na Ziemi oraz wieloletnią pomoc udzielaną polskiej nauce i polskim badaczom, w tym współpracę między polskimi ośrodkami naukowymi, w szczególności Uniwersytetem Jagiellońskim a Towarzystwem Maxa Plancka. Laudację wygłosił prof. dr. hab. Kazimierz Strzałka.

Z kolei prof. Witolda Kieżuna uhonorowano za wybitny w skali międzynarodowej dorobek naukowy w zakresie nauk o organizacji i zarządzaniu, a w szczególności za twórczą kontynuację polskiej myśli prakseologicznej, propagowanie dobrego imienia Polski i polskiej nauki w świecie oraz postawę patriotyczną, której dowiódł jako uczestnik Powstania Warszawskiego. Zasługi prof. Kieżuna wymienił w laudacji prof. dr hab. Bogusław Nierenberg.

Uroczystość zakończyło odśpiewanie hymnu państwowego oraz tradycyjny toast za pomyślność Uniwersytetu.

Uchwała Rady Polskiej Akademii Umiejętności z okazji 650-lecia powołana do życia Uniwersytetu Jagiellońskiego

zdjęcia Anna Wojnar