12 maja Uniwersytet Jagielloński obchodzi swoje święto - rocznicę założenia uczelni przez króla Kazimierza Wielkiego w 1364 roku. Tegoroczne obchody święta, szczególnie uroczyste z uwagi na obchodzony Jubileusz 650-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego, rozpoczęły się 10 maja w Katedrze na Wawelu. Władze Uczelni - JM Rektor UJ prof. dr hab. med. Wojciech Nowak, prorektorzy, byli rektorzy: prof. Franciszek Ziejka i prof. Karol Musioł, kanclerz, kwestor oraz przedstawiciele studentów i absolwentów naszej Uczelni złożyli wiązanki kwiatów w kolorach uniwersyteckich na grobach Fundatorów Uniwersytetu: Kazimierza Wielkiego, królowej Jadwigi i Władysława Jagiełły. Krótką modlitwę u stóp krzyża św. Jadwiga odmówił gospodarz Katedry, ks. prałat Zdzisław Sochacki.

O godz. 9.00, przy dźwiękach bijącego Dzwonu Zygmunta i pieśni w wykonaniu Chóru Mieszanego Katedry Wawelskiej, rozpoczęła się msza św. w intencji społeczności akademickiej UJ, koncelebrowana przez Metropolitę Krakowskiego ks. Kardynała Stanisława Dziwisza. Podczas mszy JM Rektor złożył na ręce Kardynała dar ofiarny - replikę pieczęci uniwersyteckiej z XIV wieku, przygotowaną w oparciu o pieczęć przechowywaną w Archiwum UJ. Jest to pieczęć majestatyczna króla Kazimierza Wielkiego, przywieszona niegdyś do dokumentu fundacyjnego Uniwersytetu Krakowskiego wydanego przez Kazimierza Wielkiego 12 maja 1364 r.

Po zakończeniu nabożeństwa, zgromadzeni w Katedrze dziekani i rektorzy UJ, a także rektorzy uczelni polskich i zagranicznych, uformowali orszak, który wyruszył z Wawelu ulicami Krakowa do Auditorium Maximum UJ przy ulicy Krupniczej, gdzie odbędzie się uroczyste posiedzenie Senatu UJ.

W roku 1364 król Kazimierz Wielki uzyskał po latach starań zgodę papieża na założenie uniwersytetu w Krakowie, stolicy królestwa. Był to drugi, po powstałym w 1348 r. w Pradze, uniwersytet w środkowej Europie. Wkrótce powstaną uniwersytety w Wiedniu (1365), Peczu (1367) oraz w Heidelbergu (1386).

Studium Generale - taka była oficjalna nazwa uniwersytetu w Krakowie - rozpoczęło działalność faktycznie nie wcześniej niż w 1367 r. i składało się z trzech tylko wydziałów: sztuk wyzwolonych, medycyny i prawa. Na utworzenie czwartego, najbardziej prestiżowego - teologii, papież Urban V nie wyraził zgody.

Siedziba uniwersytetu najprawdopodobniej znajdowała się na zamku królewskim na Wawelu, pod okiem samego króla. Przedwczesna śmierć w 1370 r. króla Kazimierza i brak jakiegokolwiek zainteresowania uniwersytetem u jego następcy, Ludwika Węgierskiego, spowodowały, że wkrótce wszechnica krakowska przestała wykazywać jakąkolwiek aktywność.

Dopiero zabiegi królowej Jadwigi na dworze papieskim w Awinionie, a potem zapis w testamencie jej majątku osobistego na rzecz uniwersytetu sprawiły, że wznowił on działalność w roku 1400, w rok po śmierci donatorki. Tym razem powstał już pełny uniwersytet średniowieczny, z wszystkimi czterema wydziałami, zorganizowany na wzór paryski. Od 1817 roku uczelnia nosi nazwę Uniwersytet Jagielloński - ku czci dynastii Jagiellonów, która przyczyniła się do odrodzenia krakowskiej wszechnicy.

zdjęcia: Anna Wojnar