12 września 2014 r. o godz. 17.00 w Sztokholmie odbędzie się uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Śląskiego szwedzkiemu poecie Tomasowi Tranströmerowi – mistrzowi słowa, metafizycznej zadumy, poetyckiej zwięzłości i wyciszenia, twórcy pochylonemu nad człowiekiem naszych czasów, autorowi wierszy o nieprzemijającej wartości, laureatowi Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (2011 r.)

Tomas Tranströmer otrzyma godność doktora honoris causa równocześnie od dwóch uniwersytetów – Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Śląskiego. Jest to pierwsza taka uroczystość w historii, gdy UJ i UŚ jednocześnie nadają godność doktora honoris causa. Znaczenie tej uroczystości wzrasta jeszcze bardziej, kiedy uświadomimy sobie, że gromadzimy się wokół artysty słowa, uderzającego nas siłą swej poezji – pozornie prostej, zrozumiałej, choć zarazem kontemplacyjnej i metafizycznej, lapidarnej, powściągliwej w wyrazie słowa i doborze metafor, melancholijnej skandynawskimi pejzażami, pełnej paradoksów i sprzeczności, m.in. dzięki którym, jak napisano w uzasadnieniu nagrody Nobla, poezja Transtromera to: „zwięzłe, przejrzyste obrazy, które dają nam świeży dostęp do rzeczywistości".

Tytuł doktora honoris causa stanowi największe wyróżnienie, jakie może ofiarować Uniwersytet. Jest on nadawany ludziom wielkiego formatu i międzynarodowego wymiaru w uznaniu ich ogromnych zasług dla rozwoju nauki, kultury, cywilizacji. – mówi prof. dr hab. med. Wojciech Nowak – Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Ten szczególny tytuł naukowy otrzymują osoby, które wykazały się niepowtarzalnymi cechami i niezwykłą przenikliwością umysłu; osoby, których niezłomność i dążenie do prawdy są najwyżej cenione przez świat akademicki, choć jednocześnie za sprawą swojej wyjątkowości i nowatorstwa nie można łatwo ich ani opisać, ani wyrazić ich wielkości – podkreśla prof. zw. dr hab. Wiesław Banyś – Rektor Uniwersytetu Śląskiego.

Uroczystość nadania godności doktora honoris causa Panu Tomasowi Tranströmerowi

12 września 2014 roku (piątek), godzina 17.00
Villa Nedre Manilla
Djurgårdsvägen 230
115 21 Stockholm
Szwecja

Skład delegacji

Uniwersytet Jagielloński

Prof. dr hab. med. Wojciech Nowak – Rektor UJ

Dr hab. Elżbieta Górska, prof. UJ – Dziekan Wydziału Filologicznego

Dr hab. Magdalena Wasilewska-Chmura – Laudator

Mgr Paulina Gajda – Dział Promocji i Informacji

Uniwersytet Śląski

Prof. zw. dr hab. Wiesław Banyś – Rektor UŚ

Dr hab. Ryszard Koziołek, prof. UŚ – Prorektor ds. Kształcenia i Studentów

Prof. zw. dr hab. Józef Olejniczak – Laudator

Prof. dr hab. Rafał Molencki – Dziekan Wydziału Filologicznego UŚ

Prof. zw. dr hab. Marian Kisiel – Prodziekan Wydziału Filologicznego UŚ

Prof. zw. dr hab. Grażyna Szewczyk – Recenzent

Mgr Elżbieta Sonnenfeld – Kierownik Biura Promocji i Imprez Akademickich UŚ

"Bohater dzisiejszej uroczystości napisał, że „piękno można dostrzec tylko przelotnie z boku" (Pod ciśnieniem). Nie jest ono więc dane – również poeta musi go poszukiwać i je odkrywać. Odkrywa je dla nas i łączy według formuły Johna Keatsa „Piękno jest prawdą, prawda pięknem!" W istocie podążamy więc tą samą drogą. My, naukowcy, parę kroków za poetami, gdyż prawdy naukowe czasem się dewaluują, zaś prawda poetycka jest odporna na erozję. Tak więc wspólnota akademicka potrzebuje poetów, którzy do prawdy i piękna intuicyjnie znajdują najprostszą drogę i najtrafniejszą dla nich formułę. Będzie więc ona dla nas drogowskazem i dlatego, Drogi Tomasie, jesteśmy wdzięczni i zaszczyceni, że zechciałeś przyjąć zaproszenie do wspólnoty naukowej Uniwersytetu Jagiellońskiego". – z laudacji na temat dorobku Tomasa Tranströmera dr hab. Magdaleny Wasilewskiej-Chmury z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

„Rozpocznę raz jeszcze, tym razem – zapewne niezgrabnie – parafrazując Miłosza: „Szczęśliwa wspólnota, która ma poetę, I w trudach swoich nie kroczy w milczeniu…" Przyjmij, Tomasie, naszą gościnę, dołącz do Poetów, doktorów honorowych Uniwersytetu Śląskiego: Josifa Brodskiego, Stanisława Barańczaka, Tadeusza Różewicza, Sławomira Mrożka, Eugene'a Ionesco, Ryszarda Kapuścińskiego… Bądź z nami, jak Twoja Poezja z nami jest od trzydziestu lat, bądź u nas, chociaż trochę „u siebie". (…) to dla naszej wspólnoty zaszczyt, iż zgodził się zostać jej cząstką i przyjąć tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach… „Szczęśliwa wspólnota, która ma poetę, I w trudach swoich nie kroczy w milczeniu…" – z laudacji prof. Józefa Olejniczaka z Uniwersytetu Śląskiego na temat dorobku Tomasa Tranströmera.

„Poezja Tomasa Tranströmera wydaje się być prosta i zrozumiała w przekazie, powściągliwa w wyrazie słownym i doborze metafor. Ale nawet jej pierwsze dotknięcie powoduje, iż w poetyckim świecie szwedzkiego autora odkrywamy coś wyjątkowego, przestrzeń wypełnioną dynamicznymi obrazami szwedzkiej przyrody i przeżyciami gromadzonymi podczas wędrówek i podróży, miejsca symboliczne ukształtowane grą świateł i cieni, jasnością i ciemnością, utkane ze wspomnień i doznań lirycznego podmiotu przebudzonego ze snu i doświadczającego rzeczywistości wszystkimi zmysłami" – z recenzji Prof. Grażyny Szewczyk z Uniwersytetu Śląskiego na temat dorobku Tomasa Tranströmera.