Aktualności

W ramach obchodów Jubileuszu 650-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego członkowie Samorządu Studentów UJ wraz z krakowskimi artystami, a także plastykiem Miasta Krakowa przygotowali okolicznościowy mural – monumentalne malowidło na ścianach budynków miasta. Prace rozpoczęły się w nocy z 23 na 24 kwietnia.

8 maja o godzinie 15.00 odbyło się uroczyste „odsłonięcie" muralu, w którym wzięły udział władze UJ oraz liczni widzowie. Pierwsza zabrała głos pani Katarzyna Panas, która przedstawiła artystów tworzących projekt oraz wyjaśniła jego symbolikę. Jako kolejny głos zabrał rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Wojciech Nowak, który podkreślił unikatowość muralu. Z kolei Dawid Kolenda, przewodniczący Samorządu Studentów UJ, podziękował twórcom za pracę. Następnie prof. Wojciech Nowak wraz z Dawidem Kolendą oraz Pauliną Lichwicką, koordynatorką projektu, dokonali przecięcia wstęgi.

Wielkoformatowe grafiki przygotowane przez studentów nawiązują do Jubileuszu Uniwersytetu, łącząc w sobie cechy nowoczesnej mody z historią Uniwersytetu Jagiellońskiego. Co przedstawia mural, który powstał na bocznej ścianie budynku Wydziału Fizyki Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ przy ulicy Reymonta 4? By zacytować organizatorów, „po prawej stronie jest to swego rodzaju pękająca beczka wiedzy, w której pływają artefakty wiedzy. Jest ona połączona kablem ze sprayem, z którego »wypryskuje« i formułuje się czapka studencka. Pani po lewej stronie to nowoczesna Nawojka – pierwsza studentka UJ, która to właśnie formułuje tę czapkę".

Nawojka, której imię nosi jedna z krakowskich ulic, a także powstały w 1929 roku pierwszy żeński akademik Uniwersytetu Jagiellońskiego, to na poły legendarna postać z XV wieku, uchodząca za pierwszą polską studentkę, a także nauczycielkę. Dzięki tradycjom rodzinnym umiała pisać i czytać w językach polskim i łacińskim, jednak dalsze kształcenie uniemożliwiały jej ówczesne zwyczaje, które zabraniały przyjmowania kobiet w poczet studentów. Zdeterminowana Nawojka uciekła się do podstępu – wstąpiła na uniwersytet w męskim przebraniu. Udało się jej studiować przez kilka lat, zanim ją zdemaskowano. Została postawiona przed sądem biskupim, uniknęła jednak spalenia na stosie dzięki znakomitym świadectwom nauki i moralności wystawionym przez profesorów. W późniejszych latach została ksienią klasztoru.

Prace nad dziełem trwały codziennie po kilka, a nawet kilkanaście godzin. W Krakowie nie ma drugiego tak kolorowego, szczegółowego i portretowego muralu. W jego przygotowaniu, oprócz studentów UJ, wzięły także udział studentki Akademii Sztuk Pięknych.

Jubileuszowy mural oficjalnie zaprezentowany krakowianom

Jubileuszowy mural oficjalnie zaprezentowany krakowianom

Jubileuszowy mural oficjalnie zaprezentowany krakowianom

Jubileuszowy mural oficjalnie zaprezentowany krakowianom

Jubileuszowy mural oficjalnie zaprezentowany krakowianom

Jubileuszowy mural oficjalnie zaprezentowany krakowianom

8 maja 2014 roku w Ogrodzie Profesorskim UJ (teren pomiędzy Collegium Maius, Collegium Witkowskiego i Collegium Nowodworskiego), w obecności Władz Uniwersytetu i zebranych gości, odbyła się uroczystość zakopania Kapsuły Czasu Uniwersytetu Jagiellońskiego. To niezwykłe wydarzenie stanowiło pierwszy punkt majowych obchodów Jubileuszu 650-lecia UJ.

„Nasze działanie to jest chwila, błysk na przestrzeni 650 lat. Kapsułę będzie można otworzyć, nie wcześniej niż za 50 lat. Zostawimy w niej przesłanie społeczności akademickiej, by potomni zapoznali się z nim i zastanowili, czy mieliśmy rację" – mówił rektor UJ prof. Wojciech Nowak. Jak zauważa JM Rektor w przesłaniu, które ma zostać zdeponowane w Kapsule – „Uniwersytet Jagielloński – to historia, ale i współczesność. Opiera się na doświadczeniu starszych, zachwycając się jednocześnie entuzjazmem młodych. Tym ostatnim chcemy pozostawić szlachetne wzorce, napełniając swoistą, wirtualną „kapsułę czasu".

W specjalnie przygotowanej niszy, na głębokości 120 cm, umieszczony został, wykonany z wysokiej klasy stali nierdzewnej, walec, wewnątrz którego zdeponowano przesłanie od władz Uniwersytetu, medal jubileuszowy, egzemplarze czasopisma "Alma Mater" oraz wiele innych przedmiotów, których opis można przeczytać TUTAJ.

Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dr hab. med. Wojciech Nowak przedstawił zawartość kapsuły. Następnie Adrian Ochalik, rzecznik prasowy UJ odczytał tekst, który zwyciężył w konkursie zorganizowanym przez "Dziennik Polski" z okazji Jubileuszu i znalazł się, wraz z dwoma pozostałymi wyróżnionymi tekstami, wśród przedmiotów złożonych w kapsule. Nagrody laureatom konkursu wręczył JM Rektor.

Konkurs "Dziennika Polskiego" pt. "Jak wyobrażasz sobie Uniwersytet Jagielloński za 50 lat?" zgromadził wiele prac w różnorodnej formie literackiej, przedstawiających wizje mieszkańców Krakowa na temat wyglądu i funkcjonowania Uniwersytetu w 2064 roku oraz zawierających szereg pytań, jakie chcieliby zadać przyszłym pokoleniom. Jury złożone z przedstawicieli Uczelni oraz "Dziennika Polskiego" wyłoniło trzech laureatów konkursu. Laureatami zostali: Izabella Bociańska, Julia Kalęba oraz Janusz J. Sepioł.

Zwycięskie teksty, które umieszczono w kapsule:

Kapsułę zamknięto ciężką pokrywą, na której wyryto pamiątkowy napis. Następnie kapsuła została zasypana i nakryta płytą z dolomitu szlifowanego, na którym ustawiono ozdobny kapitel. Przytwierdzono do niego mosiężną płytkę z napisem w językach polskim i angielskim: "Kapsuła Czasu wykonana na 650-lecie Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1364-2014, Kraków, maj 2014". Uniwersyteckie przesłanie pozostanie ukryte w ziemi przez co najmniej 50 lat - odkopanie Kapsuły planowane jest nie wcześniej niż w roku 2064.

Inicjatorami stworzenia jubileuszowej Kapsuły Czasu Uniwersytetu Jagiellońskiego byli studenci Uniwersytetu. W kapsule umieścili niezwykle trwałą płytę DVD, wykonaną ze specjalnego szkła, które pod względem odporności chemicznej przewyższa większość dostępnych na ziemi materiałów. Użyty materiał wrażliwy jest jedynie na płynne kwasy i roztwory mocnych zasad o temperaturze powyżej 100°C. Wytrzymuje w niezmienionym stanie działanie temperatur w zakresie od 500°C do temperatur bliskich zera bezwzględnego. Na płycie studenci zapisali zdjęcia, grafiki, listy do przyszłości, krótkie filmy oraz muzykę.

Zabezpieczenia wnętrza Kapsuły przed niepożądanymi czynnikami zewnętrznymi podjęła się dr Monika A. Koperska i jej współpracownicy z Pracowni Badań nad Trwałością i Degradacją Papieru Wydziału Chemii UJ. Dr Koperska, specjalistka w zakresie konserwacji papieru, dobrała atrament, którym zostało ręcznie spisane przesłanie od władz Uniwersytetu. Atrament nie zawiera miedzi ani żelaza, pozostały w nim jedynie minimalne ilości metali ciężkich. Taki skład chemiczny ma sprawić, że za 50 lat, po otwarciu kapsuły, atrament nie będzie wyblakły ani wypalony. Także papier, na którym powstał dokument został specjalnie przygotowany. Wybrano bawełniany papier długowłóknisty o kwasowości pH>7. Taki dobór materiałów ma zagwarantować trwałość dokumentu. Kluczowym zadaniem było także zabezpieczenie zawartości kapsuły przed zgubnym działaniem wilgoci i dużymi wahaniami temperatury. W celu stworzenia warunków dla przetrwania zawartości Kapsuły przez dziesiątki lat w stanie nienaruszonym, do jej wnętrza zostaną wprowadzone zostały sorbenty: węgiel aktywny (pochłania lotne związki organiczne), żel krzemionkowy (ma właściwości higroskopijne, sprawi że w kapsule będzie sucho, a także zminimalizuje zmiany temperatury) oraz specjalne kartoniki z wypełnieniem mineralnym o właściwościach biostatycznych.

Kapsuła czasu jest darem jubileuszowym dla Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ufundował ją Pan Janusz Soczówka, prezes firmy budowlanej Megabud zajmującej się konserwacją i renowacją zabytków architektury.

Zakopanie kapsuły czasu

Zakopanie kapsuły czasu

Zakopanie kapsuły czasu

Zakopanie kapsuły czasu

Zakopanie kapsuły czasu

Zakopanie kapsuły czasu

Zakopanie kapsuły czasu

Zakopanie kapsuły czasu

Zakopanie kapsuły czasu

7 maja o godzinie 12:00 na dziedzińcu Collegium Maius UJ odbył się wernisaż wystawy pt. „Piękno darowane. Dzieła ofiarowane Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w zbiorach Collegium Maius", zorganizowanej z okazji Jubileuszu 650-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego przez Muzeum UJ, we współpracy z Archiwum UJ. Wystawa potrwa do 6 sierpnia 2014.

Uroczystemu otwarciu wystawy przewodniczyli rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Wojciech Nowak oraz dyrektor Muzeum UJ dr hab. Krzysztof Stopka, prof. UJ. Obecni byli również m. in. prorektorzy UJ: prof. Maria-Jolanta Flis, prof. Stanisław Kistryn i prof. Jacek Popiel, kwestor UJ Teresa Kapcia, przewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego Kazimierz Barczyk, zastępca prezydenta Miasta Krakowa Tadeusz Matusz oraz konsul Republiki Słowackiej w Krakowie Ivan Skorupa.

W swoim wystąpieniu do zebranych rektor UJ podkreślił rolę mecenatu w powstaniu i rozwoju Uczelni oraz złożył hołd wszystkim darczyńcom, których bezinteresowna hojność pomogła w realizacji misji kształcenia mądrych Polaków.

Dzieje ofiarności na rzecz Uniwersytetu Krakowskiego sięgają czasów jego założenia. Uniwersytet rozwijał się dzięki hojności monarchów, elit społecznych, zarówno duchownych (biskupów, kanoników), jak i świeckich (możnowładztwa, szlachty, bogatego mieszczaństwa), a także profesorów uniwersyteckich. Nawet sam główny gmach uniwersytecki – Collegium Maius – był darem, fundacją monarszą, a rozwijał się i wzbogacał dzięki ofiarności różnych donatorów. Zawiera też w sobie specjalnie tu zebrane pamiątki – portale, tablice – po innych domach uniwersyteckich, już nie istniejących, które zostały niegdyś uczelni ofiarowane.

Ideą wystawy, zorganizowanej dla uczczenia 650-lecia założenia Uniwersytetu, jest zaprezentowanie wybranych obiektów ze zbiorów muzealnych i archiwalnych, obrazujących ideę mecenatu i różnych jego form, poczynając od kompletu dokumentów związanych z fundacją uczelni w 1364 r. i pierwszych bereł rektorskich, będących darem monarchów i kardynałów. Wystawa ma przypomnieć sylwetki darczyńców, oraz dobro, które po nich pozostało w prastarych ścianach najstarszej budowli uniwersyteckiej, w postaci bogatej kolekcji, zrodzonej z ich darowizn. Ma także przypomnieć 50-lecie uroczystego otwarcia Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w gmachu Collegium Maius w 1964 roku podczas jubileuszu 600-lecia założenia uczelni.

Wystawa obrazuje, że Uniwersytet Jagielloński wyrósł i wciąż się rozwija na skutek ofiarności ludzi i instytucji począwszy od epoki staropolskiej, kiedy ofiarodawcami byli wyłącznie bogaci, aż po czasy współczesne, gdy są nimi już nie tylko ustosunkowani przedstawiciele państwa, gospodarki, kultury i nauki, ale i zwykli obywatele. Uniwersytet potrzebuje tego wsparcia, szczyci się nim jako wyrazem uznania i oddania swych wychowanków i szacunku ze strony państwa i narodu, którym odwdzięcza się poprzez swoją pracę i dorobek.

Ekspozycji towarzyszy publikacja, która po jej zakończeniu będzie funkcjonować jako bogate źródło naukowe. Znajdzie się w niej m.in.: spis darczyńców Uniwersytetu, historia uczelni, eseje poświęcone obiektom i kolekcjom, opisy obiektów i dokumentów prezentowanych na wystawie.

Honorowy patronat nad wystawą objęła małżonka prezydenta RP Anna Komorowska.

Wystawa jest czynna w następujących godzinach:

poniedziałek, piątek, sobota: 10.00-15.00,
wtorek, czwartek: 10.00-18.00,
niedziela: 11.00–17.00,
środa - nieczynne.
Wstęp wolny.

Wernisaż wystawy "Piękno darowane. Dzieła ofiarowane Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w zbiorach Collegium Maius"

Wernisaż wystawy "Piękno darowane. Dzieła ofiarowane Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w zbiorach Collegium Maius"

Wernisaż wystawy "Piękno darowane. Dzieła ofiarowane Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w zbiorach Collegium Maius"

Zdjęcia: Anna Wojnar

6 maja 2014 roku w Instytucie Pedagogiki UJ odbyło się Jagiellońskie Forum Oświatowe: "Oświata i zaufanie – debata liderów".

W Forum udział wzięli liderzy oświatowi reprezentujący Urząd Prezydenta Miasta Krakowa, Małopolskie Kuratorium Oświaty, dyrektorzy krakowskich gimnazjów, reprezentanci nauczycielskich związków zawodowych oraz przedstawiciele Instytutu Pedagogiki UJ. Wydarzenie miało charakter panelu połączonego z dyskusją.

Jagiellońskie Forum Oświatowe

Jagiellońskie Forum Oświatowe

Jagiellońskie Forum Oświatowe

Jagiellońskie Forum Oświatowe

Jagiellońskie Forum Oświatowe

Jagiellońskie Forum Oświatowe

fot. Wojciech Karliński