Aktualności

30
kwietnia
2014
w Relacje

Konferencja prasowa w Collegium Novum

Punktualnie o godzinie 12:00 w sali Senackiej Collegium Novum rozpoczęła się konferencja prasowa. Podczas spotkania prof. Wojciech Nowak, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Jacek Popiel, prorektor UJ ds. polityki kadrowej i finansowej, Jan A. P. Kaczmarek, światowej sławy kompozytor oraz Adrian Ochalik, rzecznik prasowy Uczelni przedstawili przybyłym dziennikarzom szczegóły głównych obchodów Jubileuszu 650-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego, które odbędą się 10 maja 2014 roku.

12 maja przypada Święto Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tegoroczne obchody rozpoczną się 10 maja w Katedrze na Wawelu, w której władze Uczelni złożą kwiaty na grobach Fundatorów Uniwersytetu: Kazimierza Wielkiego, królowej Jadwigi i Władysława Jagiełły. Następnie, o godzinie 9.00, odprawiona zostanie msza św., koncelebrowana przez Metropolitę Krakowskiego ks. Kardynała Stanisława Dziwisza. Po jej zakończeniu zgromadzeni w Katedrze dziekani i rektorzy UJ, rektorzy uczelni polskich i zagranicznych, a także przedstawiciele władz państwowych uformują orszak, który przejdzie z Wzgórza Wawelskiego ulicami Krakowa do Auditorium Maximum UJ przy ulicy Krupniczej. Tu w południe rozpocznie się uroczyste posiedzenie Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego, podczas którego złoty medal "Plus Ratio Quam Vis" otrzyma Jose Manuel Barroso, przewodniczący Komisji Europejskiej. Uroczystość będzie obfitowała w inne doniosłe momenty. Tytuły doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego otrzymają prof. Robert Huber, laureat nagrody Nobla w dziedzinie chemii oraz prof. Witold Kieżun, profesor nauk ekonomicznych.

Odznaczenia zostaną przyznane także Uniwersytetowi Jagiellońskiemu. Złoty Medal Honorowy za Zasługi dla Województwa Małopolskiego przekaże na ręce prof. Wojciecha Nowaka marszałek Marek Sowa oraz przewodniczący sejmiku Kazimierz Barczyk.

Tradycją w Uniwersytecie Jagiellońskim, przy okazji ważnych rocznic, było organizowanie imprez artystycznych - wystaw, koncertów, spektakli teatralnych. Tym wydarzeniom towarzyszyły także wydawnictwa albumowe i ściśle naukowe. Tak też będzie w tym roku. Część artystyczną rozpocznie 9 maja Koncert Jubileuszowy z okazji 650-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego w Filharmonii im. Karola Szymanowskiego. Podczas koncertu wykonane zostaną między innymi Mazur z opery "Straszny Dwór" Stanisława Moniuszki oraz "Carmina Burana" Carla Orffa. Tego samego dnia w Teatrze im. J. Słowackiego odbędzie się uroczysta gala z udziałem blisko 150 zaproszonych gości z całego świata. Na scenie z Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej, pod batutą Modestasa Pitrenasa, wystąpią soliści: Wioletta Chodowicz (sopran) i Krystian Adam Krzeszowiak (tenor), którzy zaprezentują najbardziej znane arie operowe.

W sobotę 10 maja na Rynku Głównym odbędzie się wielka prapremiera widowiska muzyczno-historycznego "Universa - Opera Otwarta", dzieła stworzonego dla Uniwersytetu przez Jana A. P. Kaczmarka, laureata Oscara za muzykę do filmu "Marzyciel". W przedstawieniu wykorzystane zostaną teksty Marcjanusa Kapelli i Michała Rusinka.

- To dla mnie wielki zaszczyt, że mogę napisać dzieło, którym składam hołd uczelni. Z radością przyjąłem tę propozycję. Bohaterami mojego utworu będzie Jadwiga Andegaweńska, Mikołaj Kopernik i Albert Einstein. W ich role wcielą się Iwona Sobotka, Małgorzata Walewska i Szymon Komasa. Będzie to opera otwarta, ponieważ rynek krakowski uniemożliwia wystawienie opery w zamkniętym kształcie. Będą zatem wizualizacje i ogromna ilość projekcji. To wszystko stworzy w moim przekonaniu wyjątkową jakość - mówi Jan A. P. Kaczmarek.

Następnego dnia w Filharmonii Krakowskiej zaplanowano kolejne wydarzenie dla melomanów. Tym razem Akademia Muzyczna w darze dla Uniwersytetu Jagiellońskiego zorganizuje koncert pod dyrekcją Jerzego Maksymiuka, uznanego pianisty, dyrygenta i kompozytora. Część artystyczną głównych obchodów Jubileuszu 650-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego zwieńczy koncert dedykowany w ramach IX Dni Muzyki Feliksa Mendelssohna organizowanych przez Centrum Kultury Żydowskiej w Krakowie.

Konferencja prasowa w Collegium Novum

Zdjęcia: Anna Wojnar

29
kwietnia
2014
w Relacje

Sesja naukowa „Nauka i Innowacja”

Z okazji Jubileuszu 650-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego 11 kwietnia 2014 roku w siedzibie Polskiej Akademii Umiejętności odbyła się jednodniowa sesja naukowa Nauka i Innowacja.

Bardzo ważną częścią spotkania był panel dyskusyjny Nauka, Innowacja, Konkurencyjność, w którym wzięli udział m.in. dr hab. Jacek Guliński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prof. Andrzej Jajszczyk, dyrektor Narodowego Centrum Nauki, prof. Krzysztof Jan Kurzydłowski, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, prof. Maciej Żylicz, prezes Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej oraz dr inż. Gabriela Konopka-Cupiał z Centrum Innowacji, Transferu Technologii Rozwoju UJ. Dyskusja pozwoliła na wymianę poglądów na temat miejsca polskiej nauki w Europie oraz warunków sprzyjających uczynieniu europejskiej nauki konkurencyjną w skali globalnej.

Fot. Łukasz Wspaniały

Sesja naukowa "Nauka i Innowacja"

29
kwietnia
2014
w Z ostatniej chwili

Odkrycie naukowców z Obserwatorium Astronomicznego UJ

Karłowata galaktyka pływowa (TDG, ang. tidal dwarf galaxy) została niedawno odkryta przez zespół naukowców z Obserwatorium Astronomicznego UJ oraz Astronomisches Institut der Ruhr-Universität Bochum. Z zaprezentowanego w zeszłym tygodniu studium kinematyki prawdopodobnego TDG w pobliskiej grupie galaktyk − Triplecie Lwa − wynika, iż obiekt ten jest w istocie samograwitujący. Spełnia zatem wymogi definicyjne galaktyki. Obiekty typu TDG zasługują na szczególną uwagę ze względu na nietypowy dla galaktyk skład masowy. Zawierają one niewielkie (w porównaniu do "normalnych", niepływowych galaktyk) ilości ciemnej materii, co skutkuje znacząco innym charakterem oddziaływania z otoczeniem i przebiegiem ewolucji.

Karłowata galaktyka pływowa

Nowo odkryty składnik grupy galaktyk w Konstelacji Lwa powstał prawdopodobnie w wyniku działania sił pływowych spowodowanych przez wzajemne oddziaływania między dwoma dużymi galaktykami Tripletu, NGC3627 i 3628. Jest to ciemny obiekt z niewielką ilością gwiazd, wypełniony neutralnym wodorem, który może w przyszłości stać się miejscem narodzin miliardów gwiazd, jeśli tylko pozwolą na to procesy ewolucyjne.

Artykuł prezentujący właściwości karłowatej galaktyki zostanie wkrótce opublikowany w "The Astrophysical Journal", jednym z czołowych czasopism astronomicznych i jest już dostępny poprzez archiwum Cornell University.

29
kwietnia
2014
w Relacje

Wczoraj, dziś, jutro – 15 lat wsparcia edukacyjnego na UJ

"Porozumienie" sześciu uczelni Krakowa na rzecz wsparcia edukacyjnego osób niepełnosprawnych 8 kwietnia 2014 roku zorganizowało konferencję poświęconą standardom wsparcia, nowoczesnym procedurom w tym obszarze oraz dobrym praktykom, które zostały zaprezentowane i przekazane zainteresowanym uczelniom. Wydarzenie było także okazją do wspólnego zastanowienia się nad przyszłością standardów kształcenia osób niepełnosprawnych w kontekście Procesu Bolońskiego i innych wymogów wspólnej przestrzeni edukacyjnej w Europie.
czytaj więcej

28
kwietnia
2014
w Relacje

Neuronus 2014 w Auditorium Maximum UJ

Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego po raz kolejny gościło uczestników jednej z najbardziej rozpoznawalnych europejskich konferencji naukowych poświęconych różnorodnym gałęziom neuronauk - Neuronus 2014 IBRO&IRUN Neuroscience Forum. Spotkanie światowej sławy badaczy układu nerwowego, a także studentów i doktorantów, reprezentujących rozmaite dziedziny: od biologii i neurobiologii po psychologię i farmakologię, co roku organizuje, we współpracy z International Brain Research Organization (IBRO) oraz International Research Universities Network (IRUN), Koło Neuronaukowców NEURONUS Instytutu Zoologii UJ.

Podstawowym celem, jaki stawiają sobie organizatorzy spotkania jest umożliwienie ambitnym i utalentowanym naukowcom zaprezentowania swojej dyscypliny badawczej przed międzynarodową publicznością, a także danie młodym adeptom szansy posłuchania o najbardziej intrygujących problemach współczesnej neuronauki oraz nauczenia się dobrych praktyk eksperymentalnych bezpośrednio od uznanych światowych specjalistów w dziedzinie.

Konferencję podzielono na dwa równoległe panele – kognitywny i biologiczny, podczas których można było wysłuchać pasjonujących wykładów w obrębie mniejszych sesji tematycznych. Zróżnicowany program naukowy, poruszający szeroki zakres tematów, od neurobiologii molekularnej poprzez neurogenetykę do epilepsji i zagadnień dotyczących bólu czy emocji, został uzupełniony przez wykłady plenarne uznanych naukowców. Wśród tematów tegorocznych obrad znalazły się także takie zagadnienia jak uczenie się i pamięć oraz psychopatologie.

Wśród tegorocznych gości obecni byli m.in. Nikos Logothetis z Max Planck Institute for Biological Cybernetics, zdobywca prestiżowej nagrody Louis-Jeantet w zakresie medycyny za udoskonalenie analizy pomiarów wykonywanych za pomocą MRI, czy też Rafael Malach z Weizmann Institute of Science w Izraelu pracujący nad stworzeniem eksperymentalnej teorii neuronalnego podłoża ludzkiej świadomości percepcyjnej. Konferencję swoją obecnością uświetnił również David Colquhaun z Univeristy College London, współtwórca ogólnej teorii mechaniki receptorów oraz teorii mechanizmów synaptycznych, a także autor cenionego bloga popularno-naukowego.

Neuronus 2014 w Auditorium Maximum UJ

28
kwietnia
2014
w Relacje

Promocja najnowszej książki prof. Andrzeja Chwalby

"Collegium Novum" to tytuł nowej książki dr hab. Moniki Bogdanowskiej i prof. Andrzeja Chwalby. Autorzy przedstawiają w niej dzieje gmachu od czasów najdawniejszych do współczesnych. Premiera tej nowości wydawniczej odbyła się 3 kwietnia 2014 roku. Po niej nastąpiła dyskusja panelowa "Bez cenzury o Collegium Novum", w której uczestniczyli : rektor UJ prof. Wojciech Nowak, prof. Franciszek Ziejka, dr hab. Monika Bogdanowska, prof. Wojciech Bałus, dr hab. Agnieszka Zabłocka-Kos oraz prof. dr hab. Andrzej Chwalba (moderator).
czytaj więcej

26
kwietnia
2014
w Relacje

Uroczyste zakończenie studiów podyplomowych UJ i PUNO

26 kwietnia 2014 r. Ambasada RP w Londynie już po raz trzeci gościła absolwentów studiów podyplomowych UJ i Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie, realizowanych przy wsparciu Polskiego Ośrodka Naukowego UJ.

Uroczyste zakończenie studiów podyplomowych UJ i PUNO

W uroczystości wzięło udział ponad sto osób. Zastępca Ambasadora min. Dariusz Łaska wyraził wielkie uznanie dla działalności PON UJ. Uroczyste wystąpienia wygłosili także Dziekan WSMiP UJ prof. Bogdan Szlachta (w imieniu swoim i JM Rektora UJ), prof. H. Taborska (Rektor PUNO), prof. W. Miodunka, i prof. A. Rzegocki.

Uroczyste zakończenie studiów podyplomowych UJ i PUNO

Dyplomy odebrali absolwenci pierwszej edycji studiów "Nauczanie języka i kultury polskiej jako drugich" kierowanych przez prof. W. Miodunkę, trzeciej edycji studiów „Polsko-brytyjskie partnerstwo strategiczne w UE i NATO" kierowanych przez prof. A. Rzegockiego, a także Seminarium doktoranckiego, Żywej pracowni języka polskiego i Warsztatów dziennikarskich.

Uroczyste zakończenie studiów podyplomowych UJ i PUNO

Uroczystość zakończył znakomity koncert polskiej muzyki klasycznej (Wieniawski, Chopin) w brawurowym wykonaniu Klary Falkowskiej (skrzypce, trąbka), Damiana Falkowskiego (skrzypce) oraz Paula Wee.

Uroczyste zakończenie studiów podyplomowych UJ i PUNO

25
kwietnia
2014
w Z ostatniej chwili

Uczeni z UJ CM pracują nad nowymi lekami

Jak tłumaczy koordynator projektu dr Anna Waszkielewicz, takie badania są konieczne, ponieważ nie istnieje lek dedykowany pacjentom chorym na ból neuropatyczny. Tymczasem dotyczy on 5 proc. ludności, a im starsza populacja, tym pacjentów jest więcej, co wynika z neurodegeneracji. Z kolei padaczka dotyczy 1 proc. ludności, a wyzwanie dla naukowców stanowi tzw. padaczka lekooporna, tzn. oporna na wszystkie obecnie dostępne leki. Taki charakter ma 30 proc. napadów padaczkowych.

Ból może być chorobą, nie objawem

W wyniku zmian patologicznych w komórkach nerwowych pojawia się nadmierna ilość wypustek nerwowych i receptorów sigma, których pobudzenie powoduje ból. Bolesny jest wówczas dotyk i zmiana temperatury. To właśnie ból neuropatyczny. Czasami zdarza się zaburzenie odczuwania, a nawet ból samoistny, którego nie powodują w ogóle żadne bodźce. Taki ból zdarzyć się może w przebiegu nowotworów, chemioterapii nowotworowej; pojawia się jako ból fantomowy po odcięciu kończyny, przy naciekach cukrzycowych lub w neuralgii po półpaścu.

Uczeni z Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum szukają związków, które mogą pomóc cierpiącym. W toku badań dostrzegli, że związki, które są aktywne na receptory sigma, w wyższej dawce niż przeciwbólowa również są aktywne w padaczce lekoopornej. Jednak, jak przyznaje dr Waszkielewicz, to w przypadku bólu jest większa szansa na to, że nowe związki uda się podać ludziom.

- Na potrzeby naszych badań zaprojektowaliśmy i zsyntetyzowaliśmy sto nowych związków i przebadaliśmy je na zwierzętach. Pewną grupę związków doprowadziliśmy do kolejnych faz badań, a następnie dwa związki doprowadziliśmy do końca fazy badań przedklinicznych - mówi dr Waszkielewicz.

Na podstawie projektu powstały dwa europejskie zgłoszenia patentowe, jedno w Stanach Zjednoczonych i trzy polskie, ochronę patentową zespół uzyskał w Unii Europejskiej, w krajach BRIC (Brazylia, Rosja, Indie, Chiny), na rynkach Japonii, Kanady i Korei - pokrywają one znaczną część światowego rynku farmaceutycznego. Patenty obejmują skład, strukturę związku chemicznego, metody otrzymywania oraz zastosowanie w lecznictwie.

Związki muszą być testowane na zwierzętach

Badania nad związkami leczniczymi są bardzo złożone. Na początku związek podaje się myszom, a następnie badacz wywołuje u nich drgawki. Jeżeli związek zapobiegnie wystąpieniu drgawek, to znaczy, że chroni on zwierzę. Jak zaznacza dr Waszkielewicz, wstępne badania były wykonywane w Stanach Zjednoczonych, ponieważ projekt jest wynikiem prawie 20-letniej współpracy pomiędzy Wydziałem Farmaceutycznym UJ CM a amerykańskim Narodowym Instytutem Zdrowia (NIH).

Następnie do badań wykorzystuje się większe gryzonie - szczury. Zmiana gatunku i drogi podania daje wiele informacji. Czy można pominąć zadawanie cierpień zwierzętom?

- W badaniach wykorzystuje się także izolowane komórki zwierząt, np. komórki nerwowe, izolowane enzymy zwierząt, np. enzymy wątrobowe. Niestety neurologia jest na tyle złożoną dziedziną, że można projektować związki na konkretne izolowane komórki i nie uzyskać, pomimo wyników bardzo dobrych na komórkach, efektu korzystnego na żywym organizmie. Dlatego nie uciekniemy od podawania tych związków zwierzętom - mówi badaczka.

Poza myszami i szczurami związki były testowane na świnkach morskich w Polsce. Podano je też miniaturowym świniom o wadze do 40 kg. Te badania zrealizowała na zlecenie firma w Stanach Zjednoczonych po to, żeby sprawdzić, jak zmienia się w czasie stężenie danego związku we krwi.

Badania znajdują się obecnie w fazie przedklinicznej. Badania kliniczne będą trwały 7 lat w 3 fazach i będą organizowane w Polsce. Obejmują nie tylko podanie związku ludziom, ale również pobieranie i analizowanie krwi. Teraz zespół musi jeszcze powtórzyć dla pojedynczego związku część eksperymentów w standardzie GLP (Good Laboratory Practice) w zewnętrznej instytucji.

Szalone ryzyko, ale i szansa rynkowa

Przed uczonymi z Wydziału Farmaceutycznego UJ CM jeszcze badanie toksyczności przewlekłej. Trwa ono 28 dni. Związek, już "tabletkowany", podawany jest miniaturowym świniom oraz szczurom. W tym czasie pobiera się od zwierząt płyny ustrojowe, bada się zmiany stężeń związku i jego metabolity i obserwuje się zwierzęta pod kątem samopoczucia, zmiany masy, temperatury ciała, itp. Te badania odbywają się na związkach zsyntetyzowanych w standardzie GLP, samo badanie też jest prowadzone w tym standardzie. Potem związek można już podawać ludziom.

Jak podkreśla dr Waszkielewicz, druga faza badań klinicznych daje 40 proc. sukcesu, a trzecia - 50 proc. sukcesu, zatem jest to szalone ryzyko tego rodzaju projektów. Mimo tak dużego ryzyka projekt otrzymał dofinansowanie ze środków publicznych, bo koszty nieskutecznego leczenia chorych i opieki nad nieskutecznie leczonymi osobami, a także straty wynikające z tego, że chorzy nie pracują, są olbrzymie.

Uczeni otrzymali ponad 5 milionów złotych z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Pieniądze przeznaczono na wyposażenie laboratoriów, w tym sprzęt dla zaawansowanej analityki oraz na zatrudnienie wysoko wykwalifikowanej kadry naukowej.

W projekcie wzięło udział ponad 30 badaczy ze stopniem naukowym co najmniej doktora. Pracami kierował prof. dr hab. Henryka Marona (chemia medyczna). Współkoordynatorami byli: prof. dr hab. Jan Krzek (chemia analityczna) prof. dr hab. Barbara Filipek (farmakologia), dr. hab. Elżbieta Pękala (biotechnologia i biochemia), dr hab. Elżbieta Wyska (farmakokinetyka), prof. dr hab. Renata Jachowicz (technologia postaci leku) i prof. dr hab. Marek Cegła (chemia organiczna).

(PAP) - Nauka w Polsce

25
kwietnia
2014
w Relacje

Otwarcie międzynarodowej konferencji z cyklu April Conference

24 kwietnia rozpoczęła się trzydniowa XIII międzynarodowa konferencja anglistyczna z cyklu April Conference, zatytułowana „Beyond Words: Crossing Borders in English Studies". Oprócz sesji dotyczących standardowych bloków tematycznych (literatura brytyjska i amerykańska, językoznawstwo ogólne i stosowane, przekładoznawstwo, kulturoznawstwo, metodyka nauczania języka angielskiego), obejmuje ona cztery sesje na tematy szczegółowe, takie jak: humanistyka cyfrowa (Digital Humanities), James Joyce, kontakty językowe (Language Contacts), literatura staro- i średnioangielska (Old and Middle English Literature).

Konferencję otworzył występ Chóru Akademickiego Uniwersytetu Jagiellońskiego Camerata Jagellonica. Następnie głos zabrała dr hab. Elżbieta Górska, prof. UJ, dziekan Wydziału Filologicznego. W swoim wystąpieniu przywitała gości, dziękując im za przybycie i wyrażając radość z faktu, że w tym roku po raz pierwszy w historii konferencji w roli panelistów będą mogli wystąpić również doktoranci. W kolejnym wystąpieniu dr hab. Ewa Willim, dyrektor Instytutu Filologii Angielskiej UJ, zachęcała do tytułowego „przekraczania granic" badawczych oraz intelektualnych w trakcie trwania tegorocznego spotkania. Naukową część konferencji zainaugurowały wykłady prof. Wayne'a Franklina z University of Connecticut oraz dr Anne Rowe z Kingston University.

April Conference

24
kwietnia
2014
w Relacje

Konferencja „Działalność fundacyjna biskupów krakowskich”

W Instytucie Historii Sztuki UJ odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa „Działalność fundacyjna biskupów krakowskich", zorganizowana w 650. rocznicę konsekracji gotyckiej katedry na wawelu oraz 650. rocznicę założenia Akademii Krakowskiej.

Celem konferencji było nakreślenie zjawisk związanych z inicjatywami fundacyjnymi hierarchów Kościoła krakowskiego (biskupów ordynariuszy i sufraganów) od powstania diecezji do współczesności. Uczestnicy konferencji przedstawili wpływ biskupów na przemiany architektoniczne i artystyczne katedry krakowskiej, ich rolę w kształtowaniu artystycznego i kulturowego krajobrazu diecezji krakowskiej oraz ich stosunek do klasztorów w Małopolsce. W kolejnych blokach tematycznych omówiono fundacje artystyczne hierarchów w średniowieczu, w okresie nowożytnym i w wieku XIX. Szczególną uwagę poświęcono także biskupim rezydencjom.

Konferencja „Działalność fundacyjna biskupów krakowskich"

1 ...11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 23